کد مطلب:35385 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اعتقادات

وسعت و گستره شفاعت چقدر است؟

شفاعت به معناي صحيح حقيقتي است كه دامنه آن از دنيا آغاز و گستره آن خروج گنه كاران قابل شفاعت از جهنم و بخش پاياني آن ترفيع درجات بهشتيان است. از اين رو مفسران آيات: «وَ اسْتَغْفِر لِذَنبِكَ و لِلمؤمِنين و المُؤمِنات» محمد/19.

و «يا أبانا اسْتَغفِرلَنا» يوسف/97. و آيه «وَ ما أَرسَلنا مِنْ رَسوُل إِلّا لِيُطاع بِإِذن الله و لَو أَنَّهُم أِذ ظَلَموا أنفُسهم جاؤكَ فَاستَغفروا الله و اسْتَغفر لَهُم الرَّسول لِوجدوا الله تَوابا رَحيماً» نساء/64. و ساير آيات ياد شده را به شفاعت تفسير كرده اند. و گستردگي آن در قيامت بهشتيان را جهت ترفيع درجه شامل مي شود لذا آنان، خواهان شفاعتند. خلاصه آن كه، در صحنه محشر گروهي براي داخل شدن در بهشت، دسته اي براي تعجيل حساب، جمعي جهت تخفيف حساب، يا از بين رفتن ترس و هول قيامت، طايفه اي براي تخفيف عذاب يا سقوط آن و جهنميان براي خروج از آتش پس از مدتي سوختن محتاج شفاعتند. پس در همه موارد ياد شده سخن از شفاعت در ميان است، ليكن جايگاه بارز آن عرصه قيامت و قبل از ورود به بهشت و جهنم است.

به عبارت ديگر، مي توان گفت: شفاعت داراي درجاتي است؛ نازل ترين درجات شفاعت، تغيير دركات و تخفيف عذاب دوزخيان است و عالي ترين مراتب شفاعت آن است كه بركت پيامبر و اهل بيت(ع) شامل حال پيامبران و مرسلين گذشته مي شود.

سه درجه ديگر در وسط قرار دارد. بدين گونه كه گروهي مشمول شفاعت شده از جهنم خارج مي شوند و جزو «اعرافيان» به شمار مي آيند. دسته اي هم از اعراف وارد بهشت مي گردند و جمعي در بهشت ترفيع درجه مي يابند. اين درجات تفاوت جوهري دارد و هر درجه داراي حكم خاصي است و مرحله اي از نعمت را شامل است كه با درجه ديگر كاملا تمايز دارد؛ مثلا ممكن است برخي از درجات اين خصوصيت را دارا باشد كه بتواند به اذن خداوند به ديگري حق شفاعت كردن عطا كند.

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 5 (معاد در قرآن)